نشست مجازی نقد و بررسی کتاب های «پارادایم های تحقیق در علوم انسانی»

شنبه, 29 آذر,1399

نشست مجازی نقد و بررسی کتاب های «پارادایم های تحقیق در علوم انسانی»

نشست مجازی نقد و بررسی کتاب های «پارادایم های تحقیق در علوم انسانی» و «طراحی پژوهش های اجتماعی» اثر نورمن بلیکی از سوی معاونت فرهنگی سازمان جهاد دانشگاهی برگزار شد.

علی وارسته در نشست مذکور که به مناسبت هفته پژوهش برگزار شد، ضمن گرامیداشت هفته پژوهش، اظهار کرد: هفته پژوهش فرصتی است تا بتوانیم با استفاده از علم، دانایی و توانایی جامعه را به رشد و اعتلا برسانیم.

وی «نورمن بلیکی» را یکی از تئوریسین های حوزه علوم اجتماعی دانست و افزود: بلیکی از جمله اساتید بنام حوزه پژوهش، روش تحقیق و علوم اجتماعی است و کتاب «پارادایم های تحقیق در علوم انسانی» او توسط دکتر سید حمیدرضا حسنی، دکتر محمدتقی ایمان و دکتر سید مسعود ماجدی ترجمه شده است.

عضو هیئت علمی سازمان جهاد دانشگاهی گیلان، از نورمن بلیکی به عنوان استاد جامعه شناسی یاد کرد و گفت: کتاب مذکور کتاب درسی محسوب می شود و بلیکی پس از ۲۵ سال فعالیت در حوزه فلسفه علم، علوم اجتماعی، روش شناسی تحقیقات اجتماعی و روش های کمی و کیفی تحقیق آن را تالیف کرده است. در واقع نویسنده سعی داشته در این کتاب انگاره های فکری حاکم بر تولید علم معاصر را به خوبی تبیین کند و به بازنمایی پرسش های بنیادین فلسفی که در کتاب موجود است، بپردازد.

وارسته، پارادایم را به معنی دیدگاه های فکری در حوزه علوم انسانی دانست و تصریح کرد: این کتاب راه را برای پذیرش پارادایم تکثرگرایانه علم هموار کرده است، زیرا یکی از نیازهای اصلی در حوزه علم دیدگاه های تکثری به علم است.

وی با بیان اینکه کتاب مذکور به پارادایم های کلاسیک و معاصر علوم انسانی و سپس نقد آنها می پردازد، عنوان کرد: نویسنده به توضیح چهار منطق تحقیق تحت عنوان استراتژی های تحقیق اشاره دارد، زیرا تمرکز بر منطق تحقیق می تواند در جهت اصلاح تفکر صرفا روش مدار در حوزه تحقیقات علوم انسانی مفید باشد.

عضو هیئت علمی سازمان جهاد دانشگاهی گیلان، حوزه تحقیقات علوم انسانی در ایران را به لحاظ نظری و عملی دچار فقر مباحث روش شناختی دانست و گفت: این کتاب نمی تواند کمکی برای رفع این مشکل باشد، اما تحقیقات صرفا روش مدار سبب می شود حوزه پارادایم منطقی یا نظری آنها تضعیف و اشکالات ساختاری بر آنان عارض شود.

این ناشر، تبیین کلیات علوم اجتماعی، پاسخ های کلاسیک علوم اجتماعی و پاسخ های پارادایم های معاصر، مرور و نقد پارادایم های علوم انسانی و استراتژی تحقیق، استراتژی های استقرایی و قیاسی، استراتژی تحقیق، استراتژی های پس کاوی و استفهامی و انتخاب از بین پارادایم ها و استراتژی ها را از جمله فصول هفت گانه این کتاب دانست.

وی با اشاره به نیازمندی های آموزشی موجود در جامعه، متذکر شد: مترجمان مقدمه ای با محوریت فلسفه، علم، رابطه میان فلسفه و علم و رابطه میان فلسفه، علم و تحقیقی اجتماعی را در این کتاب آورده اند که در دو بخش تعریف می شود؛ بخش نخست به بحث پیرامون فلسفه علم و تحقیق اجتماعی پرداخته و بخش دوم کالبدشکافی منطقی فرایند یک تحقی علمی را تقدیم علامندان به حوزه تحقیق و پژوهش علمی می کند.

عضو هیئت علمی سازمان جهاد دانشگاهی گیلان، با بیان اینکه فلسفه علم جست وجویی برای یافتن روش انجام کار در علم و ماهیت آن است، اظهار کرد: اولین اندیشه ای که در حوزه نظریه های جامعه شناسی بعد از رنسانس به وقوع پیوست، پوزیتیویست ها بودند که تمام ماحصل تفکرشان علم بود و لاغیر، اما طی فرایندی به تدریج به پوزیتیویست های منطقی رسیدند.

وارسته، تجربه گرایی را روشی دانست که به وسیله اثبات گرایان برای بررسی جهان اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد و یادآور شد: این دیدگاه در روند تاریخ علم دچار شکست هایی شد، اما از درون این چالش دیدگاه های دیگری همچون تفسیرگرایی شکل گیری را آغاز کرد.

وی در ادامه به نقد و بررسی کتاب «طراحی پژوهش های اجتماعی» پرداخت و عنوان کرد: نورمن بلیکی این کتاب را پس از سال فعالیت در حوزه علوم اجتماعی و انجام پژوهش های تجربی نوشته است. چندی بعد از نشر کتاب، اثر وی به عنوان مرجعی در طراحی پژوهش های اجتماعی مطرح و از سوی مراکز علمی با پذیرش و اقبال رو به رو شد.

عضو هیئت علمی سازمان جهاد دانشگاهی گیلان، با بیان اینکه نویسنده کتاب مذکور را به زبانی ساده و در راستای حل مسئله پژوهشگران نوشته است، اضافه کرد: بلیکی معتقد است که پژوهش در علوم اجتماعی نسبت به علوم تجربی متفاوت و دشوار است لذا دل مشغولی اصلی کتاب، ارائه شیوه های عملی کار و معرفی فنون جمع آوری و تحلیل داده ها به دانشجویان است.

وارسته، دو اصل زیربنایی کتاب مذکور را آشنا ساختن گام به گام خواننده با مفاهیم جدید و بازنگری یک اندیشه یا فعالیت از دیدگاه های مختلف دانست و تصریح کرد: از نقاط قوت کتاب مذکور می توان به طرح مطالب نظری در پیوند و همگام با توضیح پژوهش در دنیای واقعی اشاره کرد. در واقع این کتاب به بعد عملی و نظری کار پژوهش توجه دارد.

وی پژوهش اجتماعی را نوعی پاسخگویی به پرسش های پژوهش دانست و گفت: فرضیه ها پژوهشگر را هدایت می کند تا داده های خاص را گردآوری کند لذا نتایج همه پژوهش های اجتماعی دارای محدودیت زمانی و مکانی است و تعمیم دادن آنها به فراتر از زمان و مکان خاص در هر مورد مستلزم تصمیم گیری می باشد.

عضو هیئت علمی سازمان جهاد دانشگاهی گیلان،  کتاب «طراحی پژوهش های اجتماعی» را یک اثر تخصصی در حوزه مطالعات پژوهشی دانست و اظهار کرد: بلیکی سعی دارد طراحی پژوهش های کمی در علوم اجتماعی را آموزش دهد لذا در جای جای کتاب بسط کامل و عالمانه موضوعات صورت گرفته است. از مهمترین جنبه های کتاب نورمن بلیکی می توان به مواردی همچون توجه عالمانه بر جنبه های عملی پژوهشف توضیحات روشن گرانه، ذکر مثال های راهگشا و رابطه دوجانبه نظریه و پژوهش اشاره کرد.

این ناشر، خواستار استفاده دانشجو از دو کتاب مذکور جهت تحقیق و پژوهش شد و اضافه کرد: اگر جامعه ای می خواهد به توسعه یافتگی برسد، باید توجه جدی به رشته علوم انسانی داشته باشد و لذا تحقیق و پژوهش نیاز ضروری عصر علوم انسانی است.

به گزارش ایسنا، همزمان با روز پژوهش، فن آوری و علوم انسانی ویژه برنامه طرح ملی «فصل سخن»، سلسله نشست های نقد و بررسی کتب علوم انسانی به همت سازمان انتشارات و مرکز افکارسنجی دانشجویان معاونت فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی استان گیلان برگزار شد.

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی می باشد و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
Copyright ©2024 - All rights reserved.
آدرس آی پی: 3.17.74.227 سیستم عامل: Unknown مرورگر: Mozilla تاریخ مشاهده: دوشنبه, 10 اردیبهشت,1403